ورود اعضا:

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 2
بازدید دیروز : 12
بازدید هفته : 18
بازدید ماه : 2
بازدید کل : 52729
تعداد مطالب : 91
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1

• چرا احدی پاسخگو نیست؟!


• با حضور استاندار آذربایجان شرقی؛ 2 طرح عمرانی ورزشی در شهرخواجه افتتاح شد


• نماينده ورزقان و خاروانا: مدیریت مناطق زلزله زده دچار سیاسی بازی شده است


• سنگ بزرگی به نام استان ارسباران!


• زمستان


• عملکرد شورای شهر


• برف، عزاداران ارسباران را سپیدپوش کرد


• گزارش تصويري از برف و سرما و مردم زلزله زده ي قره داغ


• آيا زمين قره داغ ديوانه شده است؟!


• آمارهایی که درباره ساخت خانه در مناطق زلزه زده ارائه می شود دروغ است


• مسابقات کورس اسبدوانی آذربایجان شرقی- خواجه


• گزارش تصویری


• بی خانمانی مردمی که به جای عیدقربان سرمادارند


• آیا مشکلات ناشی از زلزله‌ هم تقصیر آمریکاست؟


• روز جهانی كودك در روستای زلزله زده كویج بخش خواجه


• شرکت تمام دانش اموزان مدارس بخش خواجه درجشنواره دانش‌آموزی فیلم دفاع مقدس


• درس زندگی را از اسوه‌های مقاومت و پایداری آموخته‌ام


• جوانان مواظب جنگ نرم دشمنان باشند


• سرما آمد؛ خانه‌هاي زلزله زدگان ساخته نشد

شكوفه لبخند زيبا در قاب صورت زخمي

در زلزله ي 21 مرداد قره داغ بر اساس آخرين آمار مسئولان دولتي 258 نفر جان باختند كه 15 نفر از اين تعداد، دانش آموز بودند كه 13 نفرشان متعلق به بخش خواجه  هستند.

امروز بر اساس اعلام قبلي و همزمان با چهلم جان باختگان زلزله، « جشن شكوفه ها» در روستاي كويج از بخش خواجه منطقه ي قره داغ با حضور وزير آموزش و پرورش برگزار شد و در واقع انتخاب بجايي بود برگزاري اين جشن در منطقه ي زلزله زده ي قره داغ و البته بخش خواجه. آوردن « عمو پورنگ » كه براي كودكان ما آشناست و « عمو»يي دوست داشتني است، به اين جشن نيز از اعمال سليقه ي خوب مضاعف حكايت داشت.

اين جشن توانست لبخند بر صورت زخم خورده ي كودكان كويج به نمايندگي از تمام كودكان منطقه ي زلزله زده ي قره داغ بياورد و در آستانه ي بازگشايي مدارس و طلوع مهر، قدري از غم نشسته بر سيماي كودكان قره داغ را بزدايد.

وقتي تصوير كودكان و دانش آموزان جان باخته را ديديم و حتي شاهد بيرون آمدن تن بي جانشان از زير آوار بوديم،‌ زخمي عميق در جان و تن يافته ايم كه به اين زودي ها بهبود نمي يابد، اما همان قدر كه ياد از دست رفتگان را بايد در خاطرمان داشته باشيم، بيرون آوردن كودكان مان از زير آوار اندوه زلزله هم تكليفي است كه بر عهده ي ماست. اين ها آينده سازان ما و ميهن ما هستند و نبايد گذاشت زخمي از زلزله در آن ها باقي بماند.

امروز با غمي در جان، لبخند و شادي كودكان مان را نظاره كرديم و بي شك روح مادران و پدران جان باخته نيز از شادي كودكان مان شاد شدند.

بر شاخ هاي گاو زلزله؛ « چاخماق بولاق » و « گويجه بئل»

در زلزله هاي 21 مرداد قره داغ، دو محدوده ي مشخص بيشترين تأثير و خرابي را يافتند و لرزش هاي پرشمار پس از آن و به عبارتي محل مركز سطحي زلزله هاي رخ داده عمدتاً در اين دو محدوده متمركز بوده است. اين هر دو مربوط به دامنه ها و دره هاي رشته كوه قوشاداغ در دو سوي شمالي و جنوبي آن است. يكي مسير محور اهر ـ تبريز ( جنوب غرب اهر) و ديگري مسير ورزقان ـ خواجه ( جنوب شرق ورزقان و شمال خواجه ) در دو سوي اين رشته كوه كه در اين محدوده ها روستاهايي مانند؛ گورادره، يايجيلو، گمش آباد، مزرعه حاج عابدين، دامن آباد،‌ ملالار، دغليان و اورنگ، مهترلو، شخملو، چئراغلي، ميرزاعلي كندي، زغن آباد، زنگ آباد ، زئغانو، باجاباج و...واقع اند. اگر بخواهيم براي اين دو محدوده ي دايره وار، نام مركزي در نظر بگيريم،‌به ترتيب « گويجه بئل» و « چاخماق بولاق » خواهد بود كه بقيه ي نقاط آسيب ديده، در ادامه ي جهت هاي شمالي و جنوبي آن ها ( از خواجه تا ورزقان و از هريس تا اهر ) واقع اند.

بجز زلزله هاي دوقلوي اوليه ( بر اساس موقعيت جغرافيايي اعلام شده ) و تعدادي محدود از پس لرزه ها، بقيه ي زمين لرزه ها كه اكنون تعداد آن ها به 2400 مورد رسيده، در دو محدوده ي مورد اشاره و به ويژه « چاخماق بولاق » ( كه محلي بين اهر و ورزقان و خواجه مي باشد )، بوده است.

امروز 29 شهريور، لرزش ها از محدوده ي چاخماق بولاق به محدوده ي گويجه بئل آمد و كانون ( مركز سطحي ) همه ي چهار لرزه ي رخ داده ( بالاي 2 ريشتر) امروز، در محدوده ي گويجه بئل ( روستاهاي گورادره، يايجيلو و مزرعه )بوده است.

افسانه اي است كه شنيده ايم زمين روي دو شاخ گاوي است كه چون سرش را تكان مي دهد،‌زمين مي لرزد و انگار كه چاخماق بولاق و گويجه بئل روي دو شاخ اين گاو قرار گرفته اند.

مدیرکل تامین منابع نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور خبر داد

تامین منابع کتابخانه‌های سیار مناطق زلزله‌زده

خبرگزاری فارس: مدیرکل تامین منابع نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از تامین منابع کتابخانه‌های سیار مناطق زلزله‌زده خبر داد.

به گزارش خبرگزاری فارس از خواجه، سید عارف علوی قبل از ظهر امروز ضمن بازدید ازکتابخانه عمومی بخش خواجه و مناطق زلزله‌زده، با مسئولان کتابخانه به بررسی نحوه وصول کتب و درخواست کتاب و مشکلات موجود تبادل نظر کرد.

وی قول مساعد داد که در اسرع وقت، نسبت به تامین  منابع اطلاعاتی کتابخانه‌های عمومی سیارمناطق زلزله‌زده اقدام خواهد شد.

مدیرکل تامین منابع نهاد کتابخانه های عمومی کشور از وصول کتب سفارش شده از طریق طرح کتاب من در مدت سه ماه آینده خبر داد.

وی از افتتاح چندین کتابخانه سیار در مناطق زلزله‌زده خبر داد و خواستار تجهیز منابع مورد نیاز این کتابخانه‌ها توسط اداره تامین منابع نهاد کتابخانه‌های کشور شد.

یعقوب کامرانی مسئول کتابخانه عمومی خواجه نیز در این دیدار با اشاره به منابع موجود کتابخانه، خواستار تامین منابع محلی و مورد نیاز اعضا و گزارشی از فعالیت‌های صورت گرفته شد.

شهر خواجه در20کیلومتری شهر تبریز قرار داردوروستاهای این بخش درزلزله ارسباران 117 نفر کشته داشته وشهر خواجه نیزاززلزله آسیب دیده است .

کتابخانه عمومی خواجه در سال 75 افتتاح شد و در حال حاضر تنها کتابخانه موجود در بخش خواجه است.وساختمان کتابخانه دراین زلزله آسیب جدی دیده است .

فراز و فرود لرزه ها در قره داغ؛ وقوع زلزله 4 ريشتري

پس از دو روز آرامش نسبي در زمين قره داغ و كاهش تعداد و بزرگي زمين لرزه ها در اين منطقه كه تعدادشان به دو مورد با بزرگي متوسط 2.4 كاهش يافته بود، امروز 27 شهريور، تعداد لرزش ها افزايش يافت و تا ساعت ۱۳ به ۹ مورد رسيد كه يكي از آن ها با بزرگي 4 ريشتر در ساعت 11 و 35 دقيقه و 47 ثانيه و با مركز كانوني در موقعيت جغرافيايي « ۳۸.۴۴ شمالي و ۴۶.۶۹ شرقي» و عمق كانون 18 كيلومتر رخ داد و ساختمان ها را لرزاند. مركز سطحي اين زمين لرزه در نقطه اي ميان اهر و ورزقان و نزديكي جاده ي ميان اين دو شهر بوده است. تعداد لرزه هاي امروز تا ساعت 6.5 عصر تعداد زمين لرزه هاي امروز به 11 مورد رسيد.

پس از وقوع زلزله هاي 6 و 6.2 و پس از آن 5.2 ريشتر، لرزش هاي مداوم و روزانه در اين منطقه ادامه داشته و در مدت يك ماه از مرز 1800 مورد گذشت و بعيد هم نيست كه از مرز 2000 لرزش بگذرد. مركز سطحي اين تعداد زمين لرزه عمدتاً در محدوده اي ميان سه شهر خواجه ,اهر و ورزقان  متمركز بوده است. بزرگي زمين لرزه هاي پرشمار در قره داغ پس از روزهاي اوليه و به ويژه در شهريورماه عمدتاً بين 2 تا 3 ريشتر بوده اما بالا 3 نيز كم نبوده به طوري كه برخي گزارشها حكايت از آن دارد كه تعداد لرزشهاي بالاي 3 ريشتر بيش از 300 مورد بوده است. بزرگي برخي از آن ها تا 3.6 و 3.8 رسيده بود اما حداقل در شهريوماه اولين لرزش 4 ريشتري بود كه امروز رخ داد.

تعداد زمين لرزه هاي قره داغ به ۲۲۷۶ مورد رسيد

امروز خبر بسيار مهم در ارتباط با تعداد زلزله از سوي مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان‌شرقی اعلام شد. خليل ساعي گفت « از زلزله بیستم و یکم مرداد اهر و ورزقان تاکنون دو هزار و 276 زلزله و پس زلزله در منطقه رخ داده که از این تعداد، دو مورد بالای شش ریشتر بوده است».

همايش « مهر ايران، مرهم آذربايجان » عصر روز شنبه 25 شهريور و پيرو فراخوان قبلي در تالار وزارت كشور در تهران برگزار شد. پيش از برگزاري همايش « مهر ايران، مرهم آذربايجان » مسئول كميته تبليغات و اطلاع رساني اين همايش اعلام كرد «بيش از پنج هزار نفر براي شركت در اين همايش ملی و کمک به زلزله زدگان آذربایجان شرقی نام نويسي كرده اند». علي رغم اعلام چنين آماري به نظر مي رسد اين همايش در دست يابي به اهداف خويش و در جذب كمك هاي مالي لازم توفيق نيافته است. معاون اول رئيس جمهور در اين همايش گفته كه « نیازها بیش از مبالغ جمع‌آوری شده است » و از ساير خيرين خواسته تا « سایر خیران را نسبت به نیازهای مناطق زلزله‌ زده آگاه سازند». امام جمعه تبريز نيز اين نكته را از نظر دور نداشته و در اين همايش گفته است « هزینه برآورد شده برای بازسازی کامل مناطق زلزله زده آذربایجان شرقی را بالا دانست» و گفت: « تقبل همه این هزینه‌ها به تنهایی از عهده دولت برنمی‌آید». حتي در جريان برگزاري اين همايش نيز اعلام نشد كه از ابتداي وقوع زلزله تا كنون ميزان كمك هاي نقدي مردم و خيرين كشور و كمك هاي نقدي خارجي چه قدر بوده است و دولت چه ميزان بايد هزينه كند. ضمن اين كه از 9 هزار ميليارد ريال خسارت زلزله ارسباران، بيش از 5 هزار ميليارد ريال آن مربوط به خسارت واحدهاي مسكوني است كه با اعطاي تسهيلات بانكي برطرف مي شود.  

 استاندارآذربايجان شرقي اخيراً « میزان خسارت تفکیکی زلزله اخیر ارسباران را 9 هزار میلیارد ریال» اعلام كرد كه بیش از پنج هزار میلیارد و 78 میلیون ریال آن مربوط به خسارات  واحدهای مسکونی روستایی و شهری است. به گفته ي عليرضا بيگي « بخش کشاورزی یک هزار و 761 میلیون ریال، راه و ابنیه 560 میلیارد ریال و فضاهای بهداشتی 435 میلیارد ریال خسارت دیده‌ان

نكته ي بسيار ساده و در عين حال عميقي است اين كه مسئولان نوكران مردم هستند اما من بارها نوشته ام كه هرچند اين ادبيات را دوست ندارم اما شهروند وقتي مي تواند ادعاي نوكري مردم را از سوي مسئولان قبول كند كه خود احساس ارباب بودن داشته باشد. بگذريم مسئله اين است كه مردم مسئولان را تعيين كرده اند كه برايشان كاري انجام دهند و در برابر كار از مردم حقوق مكفي دريافت نمايند.

لرزش هاي قره داغ دارد به 2000 مورد مي رسد و يك ماه از زمان اولين زلزله در اين منطقه گذشت. مسئولان يكي پس از ديگري به مناطق زلزله زده سر مي زنند و با زلزله زدگان ديدار مي كنند و از وضعيت اسكان آن ها و از روند ساخت و ساز و بازسازي ها آگاهي مي يابند. با اين همه هنوز شتاب و سرعت لازم به چشم نمي خورد و اين را از سخنان و اظهارات خود مسئولان هم مي توان دريافت.

اين هفته وزير راه و شهرسازي،‌ وزير امور خارجه و رئيس مجلس به منطقه آمدند و رفتند اما معلوم نيست كه اين آمدن ها و رفتن ها چه قدر بر سرعت كارها افزوده است. چه بسا با ساز و كارهاي موجود نيازي به آمدن دوباره ي رئيس مجلس هم نبود چرا كه يكبار آمده بود و نمايندگان اهر و هريس و ورزقان هم كه هستند و گزارش مي دهند. اين ها مي آيند و مردم زلزله از بس گفته اند،‌ خسته شده اند. حالا تكرار مي كنيم كه مسئولان نوكران مردم هستند و خوب نيست كه مردم اين همه در برابر نوكران خود اظهار ناراحتي بكنند و از مشكلاتشان بگويند. مسئول بايد برود و كار كند. ديگر شناخت مشكلات و اولويت ها كامل است و نيازي به بازديد مجدد نيست، اگر مي توانيد، كاري انجام دهيد. آن روزهاي سخت نخست كه بايد مي آمديد،‌ نيامديد و به قول هفته نامه وزين «‌آذرپيام»، « آقا جور همه را كشيد» و آمد و مسئوليت سنگين تان را به شما گوشزد كرد.

دارد به ما برمي خورد كه اين قدر مادران و پدران پيرمان در برابر شما عجز و ناله بكنند. به ما بر مي خورد كه مدام بياييد و ما زلزله زدگان را مورد محبت و مرحمت قرار دهيد. هرچند در گوشه اي از دلمان مسروريم به اين كه پاي اين همه مسئول و خدمتگزار به منطقه باز شده است.  

قرارمان ازچادربه خانه بود!نه ازچادربه کانکس

در شرايطي كه مردم زلزله زده ي ارسباران منتظر عملي شدن وعده ي ساخت و ساز در دوماه و اسكان دائم در خانه هاي تازه ساخت شان بودند و در شرايطي كه از ابتدا بحث انتقال از چادر به كانكس در ميان نبود و در شرايطي كه يك ماه از آغاز زلزله ها در منطقه ي قره داغ مي گذرد، استاندار آذربايجان شرقي از اتمام 70 درصدي عمليات آوار برداري خبر مي دهد. سرما از راه رسيده و از كميسيون عمران مجلس خبر مي رسد كه روستاييان دام هايشان به پارس آباد منتقل كنند و در شرايطي كه نمايندگان منطقه از ضرورت تأمين كانكس سخن به ميان آورده اند جالب ترين خبر اين است كه امروز رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر با اشاره به اين كه « سرما و باران دو مشکل اصلی هزاران زلزله زده است»،‌گفت: « سرمای هوا به حدی است که روستائیان زلزله زده پتوی خود را روی گوسفندان می کشند، زیرا همچنان دام ها بدون طویله رها شده اند».

جالب تر اين كه محمود مظفر « از مردم خواست تا به هر نحوی شده کانکس به مناطق زلزله زده ارسال کنند». با وجود اين اما به نظر مي رسد علي رغم اطمينان مسئولان دولتي از ضرورت اسكان زلزله زدگان در كانكس، اين مهم هنوز جدي گرفته نشده است. هر چند از اوايل هفته چهارم زلزله در برخي روستاها مردم در حال آماده سازي محل نصب كانكس هستند.

 استاندار آذربايجان شرقي گفته است « 120 هزار نفر در چادر به سر مي برند» و  « یک هزار و 345 واحد از اماکن دامی در مناطق زلزله زده تخريب شده است». در اين وضعيت ناگهان رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر مي گويد « من نمی دانم چرا بنیاد مسکن که وظیفه تامین کانکس را دارد، آن را تامین نمی کند. جهاد کشاورزی هم دغدغه دام ها را ندارد به نحوی که برخی از روستائیان دام های خود را زیر قیمت حراج کرده اند» و در نهايت اين مقام دولتي از مردم مي خواهد كه به هر نحوي شده كانكس به مناطق زلزله زده ارسال كنند»!!!

آماده سازي محل كانكس

قرارمان ازچادربه خانه بود!نه ازچادربه کانکس

در شرايطي كه مردم زلزله زده ي ارسباران منتظر عملي شدن وعده ي ساخت و ساز در دوماه و اسكان دائم در خانه هاي تازه ساخت شان بودند و در شرايطي كه از ابتدا بحث انتقال از چادر به كانكس در ميان نبود و در شرايطي كه يك ماه از آغاز زلزله ها در منطقه ي قره داغ مي گذرد، استاندار آذربايجان شرقي از اتمام 70 درصدي عمليات آوار برداري خبر مي دهد. سرما از راه رسيده و از كميسيون عمران مجلس خبر مي رسد كه روستاييان دام هايشان به پارس آباد منتقل كنند و در شرايطي كه نمايندگان منطقه از ضرورت تأمين كانكس سخن به ميان آورده اند جالب ترين خبر اين است كه امروز رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر با اشاره به اين كه « سرما و باران دو مشکل اصلی هزاران زلزله زده است»،‌گفت: « سرمای هوا به حدی است که روستائیان زلزله زده پتوی خود را روی گوسفندان می کشند، زیرا همچنان دام ها بدون طویله رها شده اند».

جالب تر اين كه محمود مظفر « از مردم خواست تا به هر نحوی شده کانکس به مناطق زلزله زده ارسال کنند». با وجود اين اما به نظر مي رسد علي رغم اطمينان مسئولان دولتي از ضرورت اسكان زلزله زدگان در كانكس، اين مهم هنوز جدي گرفته نشده است. هر چند از اوايل هفته چهارم زلزله در برخي روستاها مردم در حال آماده سازي محل نصب كانكس هستند.

 استاندار آذربايجان شرقي گفته است « 120 هزار نفر در چادر به سر مي برند» و  « یک هزار و 345 واحد از اماکن دامی در مناطق زلزله زده تخريب شده است». در اين وضعيت ناگهان رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر مي گويد « من نمی دانم چرا بنیاد مسکن که وظیفه تامین کانکس را دارد، آن را تامین نمی کند. جهاد کشاورزی هم دغدغه دام ها را ندارد به نحوی که برخی از روستائیان دام های خود را زیر قیمت حراج کرده اند» و در نهايت اين مقام دولتي از مردم مي خواهد كه به هر نحوي شده كانكس به مناطق زلزله زده ارسال كنند»!!!

آماده سازي محل كانكس

پهنه بندي خطر زلزله در قره داغ بهترين كمك براي اين منطقه است

مركز سطحي زلزله 5.2 ريشتري در نزديكي روستاي شخملو و چئراغلي

علي رغم وقوع دو زلزله ي 6 و 6.2 ريشتري در شمال غرب اهر و در دامنه هاي جنوبي كوهستان قره داغ، استمرار لرزش ها در جنوب غرب اين شهر و جنوب شرق ورزقان و به عبارتي دامنه هاي رشته كوه قوشاداغ متمركز شده است. امتداد محل شكست و شكافت زمين در دامنه هاي شمالي اين رشته و در جهت شرق به غرب و مطابق با گسل جنوبي منطقه به وضوح قابل مشاهده است. تمام آبادي هاي اين مسير ويران شده اند. از روستاهاي گمش آباد و يايجيلو و گورادره و ملالار در جنوب و جنوب غرب اهر گرفته تا روستاهاي زنگ آباد و شخملو و ميرزاعلي كندي در جنوب شرق ورزقان. در جنوب اين رشته كوه روستاهاي بخش خواجه مانند باجاباج واقع اند كه به كلي تخريب شده اند. برخي روستاها به دليل نزديكي به مركز سطحي زلزله دچار ويراني شده اند. سومين زلزله به بزرگي 5.2 در نزديكي روستاي شخملو و چئراغلي و نزديك ورزقان رخ داده است.

گسل اهر بيش از 13 قرن براساس اطلاعات موجود فعاليتي نداشته و به همين دليل يك گسل خاموش تلقي مي شده است كه تلقي اشتباهي بوده است. بنا به اعلام كارشناسان « زلزله اهر و ورزقان بر اثر گسل معکوس و امتداد لغزی به وقوع پیوسته که در سالیان متمادی تغییر وضعیت نداده بود».

و در مورد فزوني پس لرزه ها و لرزه هاي بعدي پروفسور ماساکاتسو میاجیما معتقد است« عمق کم زلزله که به فاصله 10کیلومتری از سطح زمین اتفاق افتاده ادامه پس لرزه ها را بیشتر کرده است».

جايي خوانده بودم كه در زلزله مهيب و بزرگ شيلي در سال هاي دور، گروهي مهندس زلزله از كشور فرانسه به مطالعه پوسته ي اين كشور پرداخته و با ارائه ي نقشه پهنه بندي خطر زلزله خدمت بزرگي به اين كشور كردند. نقشه اي كه با رعايت آن در امر ساخت و ساز از خطر زلزله ايمن مانده اند. كشور شيلي در كناره ي غربي آمريكاي جنوبي و در امتداد رشته كوه آند كشيده شده كه سواحل اقيانوس آرام در آن، محل فرورانش و برخورد صفحات قاره اي و اقيانوسي است.

حال در كنار انواع كمك ها، انتظار مي رود از دانشمندان داخلي و خارجي براي مطالعه ي زمين ساخت و پوسته ي منطقه ي قره داغ دعوت به عمل آيد و نتايج تحقيقات آن ها نقشه ي راه آبادني اين منطقه شود و بعد از اين دچار تلقي هاي نادرست از گسل هاي منطقه نشويم.

جابه جايي پوسته / جاده ي ورزقان ـ‌خواجه

صر نیوز: برای رفتن به روستای باجاباج، کانون زلزله شهرستان ورزقان باید از تبریز یک ساعت رانندگی کنید تا به این روستا که زمین لرزه اخیر بیشترین قربانی را گرفت، برسید.به گزارش نصر نیوز، با هدف مصاحبه با زنی که در نخستین عکس های منتشره از زلزله ارسباران در اکثر خبرگزاری ها و سایت ها دیده شد، رفتیم. اسم اش خدیجه است و در زلزله ورزقان مادر و دو فرزند برادرش را از دست داد.

عکاسانی که تصاویر این روستایی اهل باجاباج را گرفته بودند از وضعیت بسیار دلخراش این منطقه در نخستین ساعات بعد از زلزبه خبر می دادند. از یک طرف صدای زجه های کسانی که عزیزانشان زیر خاک مانده اند و از سوی دیگر ناله های کسانی که هنوز زیر آوارند و کسی نیست نجات شان دهد.
در این تصویر دو خواهر که در آن روز تلخ مادر و دو فرزند برادرشان را از دست دادند، دیده می شود.
روزی که به دیدنشان رفتم دلشان شکسته بود، نه از زلزله و مرگ عزیزانشان، بلکه از تنهایی شان.
خواهر بزرگتر گفت: من و خواهرم هر دو خود را به زحمت از زیر آوار بیرون کشیدیم اما صدای زجه های مادرمان را که زیر تلی از آوار مانده بود را می شنیدیم و نمی توانستیم کاری بکنیم.
وی اضافه کرد: برادرمان جانباز است و یک دست بیشتر ندارد،پاسی از شب گذشت و ما سه نفر نتوانستیم عزیزانمان را از زیر خاک بیرون بکشیم( دستهای خاکیش را ببینید)
خدیجه ادامه داد: یک چشممان به جاده بود و چشم دیگرمان به زیر آوار...برادرم با همان یک دست ...با ناخن هایش خاکها را  کنار می زد، شب شد، ما باز هم نتوانستیم کاری بکنیم، زمین هنوز هم می لرزید، صدای مادرمان ضعیفتر و ضعیفتر می شد، باد بود و خاک بود و تاریکی ترسناک،اما باز چشممان به جاده بود...چرا هیچ کس نمی آید.

وی با بغض آغشته به گریه افزود: صدای انسان و حیوان و باد و خاک در هم پیچیده بود...همه جا یکصدا می نالید...نه نه ...فریاد می کشید، صبح شد...چه صبح تلخی...و ما باز هیچ کاری نتوانستیم بکنیم...

وی با بیان اینکه نزدیک ظهر بود که پسرعموهایش از تبریز به روستا رسیدند، اضافه کرد: آنان رسیدند اما دیگر دیر شده بود و هر چه بود به کمک آنها جنازه های عزیزانمان را از زیر خاک بیرون کشیدیم و ....نیروی امداد رسید...با آمبولانس هایشان...با ...اما دیگر چه سود. زخمی ها را سوار ماشین کردند و بردند.

وی از وضعیت کنونی شان نیز گفت: شب ها این منطقه سرد می شود و زندگی در چادر هم چندان راحت نیست، صدای زوزه باد و حیوانات آرامش را از زندگی مان برده است.

خدیجه از مسئولان خواست تا هر چه سریعتر برایشان سرپناهیی درست کنند تا هر چه زودتر روال عادی زندگی شان را از سر بگیرند.

از عصر روز شنبه 21 مرداد كه زمين لرزه ي 6.2 و 6 ريشتري و به عبارتي 6.4 و 6.2 ريشتري در منطقه ي قره داغ به وقوع پيوست، تا امروز كه عصر روز شنبه 11 شهريور است، شمار لرزه ها در اين منطقه به تعداد 1800 رسيده و بزرگي برخي از آن ها از مرز 5 درجه در مقياس ريشتر گذشته است. كارشناسان، اين پس لرزه ها و به عبارتي اين تعداد لرزه را طبيعي عنوان كرده اند و اين در حالي است كه گفته مي شود در ايران سالانه حدود 10 هزار لرزه ثبت مي شود كه در مدت سه هفته تعداد لرزش هاي قره داغ 20 درصد لرزش هاي سالانه ي كشور را به خود اختصاص داده است.

زمين لرزه هاي اوليه ي 21 مرداد و لرزش هاي پس آن در منطقه اي بين ورزقان و اهروخواجه متمركز شده و از نظر فاصله عمدتاً به شهر ورزقان نزديك بوده است. ضمن اين كه لرزش هاي بالاي 2.5 ريشتر در كل منطقه احساس شده است و نيمه اول امروز 11 شهريور كه سه هفته از زلزله ي اول مي گذرد، تعداد 5 لرزه ي بالاي 2.5 ريشتر در منطقه و نزديك ورزقان گزارش شده است كه دو مورد آن 3.6 در عمق كم بوده است.  

استمرار لرزش ها همچنان مردم منطقه را در دلهره نگه داشته و علي رغم گذشت سه هفته از زمان وقوع زلزله ي اول هنوز هم ده ها هزار چادر در فضاي عمومي شهر اهر به چشم مي خورد و مردم به ويژه شب ها در بيرون از خانه ها هستند. شهر ورزقان اكنون چهره ي يك شهر زلزله زده را به خود گرفته و خرابي ها بيش تر به چشم مي آيند.

علي رغم اين كه كارشناسان امر و به ويژه پروفسور ماساکاتسو میاجیما رئیس بخش مهندسی زلزله دانشگاه کانازاوای ژاپن كه چند روزي را در منطقه ي زلزله زده به بسر برد، اعلام مي كنند لرزش ها طبيعي است و ادامه هم خواهد داشت، كسي در مورد امكان تحريك گسل ديگري در منطقه و وقوع زمين لرزه ي بزرگ نظري نداده اند و تا اين جاي كار وضعيت اميدوار كننده است.

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

سخاوت عزتي ( عندليب)

هله ياديمدادير او شيرين آنلار

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

آي مني دويانلار، مني آنانلار

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

بير حَيَط واريدي باغچالي،‌باغلي

باغيندا گيلاسلار، قارالي آغلي

بير اوتاق واريدي طاغچالي،‌طاغلي

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

پوزولوب رونقي، دييشيب حالي

قاريشيب توپراغا جاهي، جلالي

او دؤشده بير كندوار ياسلي، يارالي

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

دونيانين خئيريني شرريني آتيب

ايللر يورغونوايدي ييخيليب ياتيب

اوردا بير تايار كند يئريندن باتيب

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

اوردا آنالار وار ساچيني يولار

باجي وار نيسگيلي ابدي قالار

هاردادي خوراموو هاني مولالار

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

« عندليب» سؤزومون ازلي مزرعه

هر سؤزو صؤحبتي مزه لي مزرعه

هاني گؤزللرين گؤزلي مزرعه

من اوردا بير گؤزل توي ائيلميشديم

غبار فراموشی روی مردم و ویرانه‌های زلزله‌یِ 21 مرداد 1391

زلزله‌یِ شنبه بیست‌ویکم مرداد 1391 بسیار ویرانگر بود.  هفده‌هزار و هشتصد خانه‌ در روستا‌های ورزقان، اهر و هریس به مشتی خاک تبدیل شد. در این زلزله صدها انسانِ رنج و کار کشته شدند. هزاران دام در زیر آوار خانه‌ها و «کلوخ دیوارها» و دیوارهای کوچه‌باغ‌ها تلف شد. بالاتر از تمام این ویرانی‌ها، امید پنجاه هزار انسان ساده و پاک و صمیمی با خاکِ خانه‌ها بال در آورد و به سوی  شبِ تیره و بدفرجام آرزوها پر کشید و ناپدید شد.

روز یکشنبه، یک روز پس از زلزله، «محمد نجار» وزیر کشور دولت احمدی نژاد در گفتگوی تلویزیونی از پایان عملیات خاک‌برداری و آغاز عملیات بازسازی خبر داد. امید در رویایِ بینندگان تلویزیون لبخند زد. روز دوشنبه «رحیمی» معاون اول احمدی‌نژاد خبر داد که خانه‌های مردم زلزله‌زده در فاصله‌یِ دو ماه ساخته خواهد شد. در روزهای دیگر مقامات محلی آذربایجان سخن از دادن پول یک میلیون تومانیِ کمک‌خرجی، دو میلیون تومانی خرید مصالح و وام دوازده میلیون تومانی سخن گفتند. شبکه‌های گوناگون تلویزیونی از آغاز بازسازی روستا‌های زلزله‌زده گزارش دادند. بیشتر شدن سخنپردازی امید به بازسازی را کمتر کرد. دو پدیده‌یِ سیاسی هم سبب کم رنگ شدن خبرهای زلزله شد. بیست و هفتم مرداد روز قدس بود و قرار بود که نشست سران کشورهای غیرمتعهد در هشتم شهریور در تهران برگزار شود. سرگذشت غمبار مردمِ زلزله‌زده در سایه‌یِ این دو رویداد سیاسی رنگ باخت.

در روزهای نخست رویدادِ زلزله، مردم آذربایجان و سایر مناطق ایران به شدت هیجان زده شده بودند. این هیجان سبب شد مردم با شتاب به کمک زلزله زدگان بشتابند. کارکنان هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در روز یکشنبه 22 مرداد 1391 به بسیاری از زلزله‌زدگان چادر دادند. مردم اغلب چادرها را پراکنده در جاهای گوناگون روستا نصب کردند. گروهی هم از شهر تبریز و شهرهای دیگر راهی روستاها شدند و در ورودی روستاهای ویران چادر زدند تا از کمک‌های مردمی و پول احتمالی دولتی سود ببرند. کمک‌های مردم از هر سو رهسپار مردم زلزله‌زده بود. از بیست و یکم تا سی‌ام مرداد 1391 هر روز پس از ساعت چهار ترافیک سنگینی از اتوموبیل‌های کمک‌رسان در جاده‌های ورزقان، اهر و هریس تشکیل می‌شد. کنار چادرهای مردم بسته‌بسته بطری‌های آب معدنی دیده می‌شد. با گذشت زمان، سیل کمک‌ها فرو نشست. جاده‌ها خلوت شد و دیگر کسی سراغی از مردم زلزله‌زده نگرفت.

در هفته‌یِ اول زلزله، تلویزیون ورزشکارانی را نشان می‌داد که توبره به دست و گونی بدست از مردم پول جمع می‌کردند. این نمایش تلخ و فریبنده پنج روز بدرازا کشید. ورزشکارانی در این نمایش زشت شرکت کرده بودند تا کار غلامرضا تختی در زلزله‌یِ بویین‌زهرا در سال 1341 را تکرار کنند. تلویزیون هرگز نگفت که ورزشکاران پول‌های جمع‌شده را به چه نهادی دادند و یا به چه حسابی واریز کردند تا بدست مردم بیچاره برسد. ورزشکارانی سودجو،کم‌سواد و بدون آگاهی از بازی‌های روزگارِ مدرن بازیگر نمایشی بدفرجام شده بودند. مردم زلزله‌زده در میان این بازی‌های تلخ فراموش می‌شدند.

امروز پيش از ظهر در برنامه اختتاميه جشنواره «‌ رسانه و حضور » در تبريز بودم. محمد حسين فرهنگي نماينده تبريز، اسكو و آذرشهر سخنران برنامه بود و بخشي از صحبت هاي خود را به زلزله ي اخير اختصاص داد. از روح كلي حاكم بر سخنان او مي شد نارضايتي از عملكرد مديران در اين موضوع را احساس كرد. فرهنگي گفت «‌ كار جدي در ساخت و ساز مشاهده نمي شود». او گفت «‌ بهتر است رئيس جمهور يكي از وزرا را مسئول مستقيم پيگيري مسائل در مناطق زلزله زده تعيين كند». نماينده تبريز از خبرنگاران خواست پيگير ساخت و ساز در مناطق زلزله زده باشند و چنين نباشد كه چند روستاي كنار جاده كارها خوب پيش برود و مسئولان هم از آنجا بازديد كنند و روستاهاي ديگر مورد غفلت قرار گيرد. فرهنگي همچنين به همايش «‌ بازسازي ارسباران» كه 25 شهريور در تهران برگزار مي شود و هدف آن جذب كمك هاي خيرين است، اشاره كرد و از خبرنگاران خواست اين همايش را خوب پوشش بدهند.

وي با اشاره به اين كه از نظر زماني براي ساخت و ساز در تنگنا هستيم و فصل سرما نيز از راه مي رسد، تصريح كرد:‌ در بازسازي روستاها تحرك بيش تري نياز است.

نماينده تبريز با اشاره به حجم خرابي ها در زلزله اخير استان اظهار داشت: براي بازسازي مناطق زلزله زده استان در سطح زلزله بم بايد توجه شود.

در سومين هفته از روزهاي زلزله ي قره داغ لرزش ها و بزرگي آن ها رو به كاهش است و آرامش نسبي نيز انگار به ميان مردم بازگشته است. ضمن اين كه بايد توجه داشت در روزهاي قبل، پس از كاهش تعداد و بزرگي زمين لرزه ها،‌دوباره شاهد افزايش آن ها بوده ايم. در كنار همه ي عوامل و حدس و گمان ها، احساس مردم ساكن در منطقه خود عامل عمده اي به حساب مي آيد. از ديروز به ويژه در شهر اهر بازگشت مردم به خانه هايشان و كاهش تعداد چادرها در فضاهاي عمومي كاهش محسوس نشان مي دهد. اگرچه زمين هنوز آن طور كه بايد آرام نگرفته اما به نظر مي رسد كه مردم دارند آرام مي گيرند.

تعداد لرزه ها به 1800 مورد رسيده و كانون اين همه لرزه عمدتاً در محدوده اي ميان شهرستان هاي اهر و ورزقان و شهر خواجه متمركز بوده است اما نزديك ترين نقطه ي شهري در اكثريت آن ها، ورزقان بوده است.

روز 12 شهريور تعداد 7 لرزه به وقوع پيوست كه در بين 4.3 و 3.4 نيز بود. 13 شهريورماه تعداد و بزرگي لرزه ها كاهش خوبي نشان مي دهد. در اين روز سه لرزه با حداكثر بزرگي 2.7 رخ داد. روز 14 شهريور تعداد لرزه ها بالا رفت و به 5 مورد رسيد كه حداكثر بزرگي 2.9 بود. روز 15 شهريورماه تعداد لرزه ها 4 مورد بود و بزرگي بزرگ ترين آن ها 3.9 بود. روز 16 شهريور تعداد لرزه ها كاهش اما بزرگي شان افزايش نشان داد. تعدادشان به سه مورد رسيد كه بزرگ ترين آن ها 3.5 بود.

مردم ارسباران این‌بار از سرما می‌لرزند

برای خاک‌نشینان روستای باجاباج

بیست و سه کیلومتر مانده به ورزقان، جاده‌ای به سمت راست جدا می‌شود و به سوی روستای باجاباج کشیده می‌شود. در آغاز جاده‌یِ باجاباج استخر پرورش ماهی قزل‌آلا در دره‌ای پوشیده از سبزه و درختان سپیدار است. سربالایی جاده به آهستگی دور می‌شود تا آنجا که دیگر جاده‌یِ ورزقان دیده نمی‌شود. در سمت راست و پایینِ جاده، دره‌ای از سمت خاور به سوی باختر رفته و در جایی پهنای دره گشاده‌ می‌شود. گشادگی دره به شکل «تخم‌مرغی افتاده» دیده می‌شود. جایی‌که دره به جنوب شکم داده یونجه‌زارهای مردم روستاست. در دو کناره‌یِ هر یونجه‌زار، به رسم کهن آذربایجانیان، درختان سپیدار قد بر افراشته‌اند. شیبِ شمال دره تند است. روستای باجاباج در آفتابگیر سمت شمال دره ساخته شده است.

روزگاری بسیار دور مردمِ گله‌داری شیفته‌یِ کوه‌ها، چراگاه‌ها، چشمه‌سارها و دره-رودهای این مکان شگفت شده و آنجا را برای ماندگاری برگزیدند. آن مردم در سوی آفتابگیرِ دره «غارخانه‌های» خود را حفر کردند. هر غارخانه تونلی در دو سطح است. سطح نخستین و ورودی غارخانه محلی برای نگه‌داری گله در زمستان بوده و در بخش آخر و بسته‌یِ غارخانه سکویی بلندتر از سطح نخستین، مکانی برای زیستن آدمیان بوده است. گرمای تن و نفس حیوانات سبب گرمای غارخانه می‌شده و انسان دنیای کهن زمستان‌هایِ وحشت‌بار را در پناه گرمای حیوانات به سر می‌آورده است. چنین غارخانه‌هایی شکل نخستین زیستگاه بشر است و در سراسر پهنه‌یِ زمین گسترده شده‌اند. غارخانه‌ها در پیرامون کوه سهند گسترده‌ شده و در همانجا به تکامل رسیده‌اند. شکل کامل غارخانه‌ها در روستاهای «تولاسَر» و «حِله وَر» وجود دارد و کامل‌ترین آنها در روستای «کندوان» ساخته شده است.  غارخانه‌ها نخستین تلاشِ انسان در بازسازی طبیعت برای مکانِ زیستن خویش است.

باجاباج با چنین غارخانه‌هایی شکل گرفت. برای جریان هوا بین غارخانه و بیرون سوراخ‌هایی در سقف کنده شد. این سوراخ‌ها را در معماری سنتی آذربایجان و به زبان ترکی «باجا» می‌گفتند. گمان می‌رود «باجاباج» نام خود را از وجود صد‌ها «باجا» در سطح دره گرفته و در روزگار روستاسازی نوین آن نام را نگه داشته است. پایداری زندگی مردم گله‌دار در دره‌یِ زیبا و مناسب زیستن، مردم را به ساخت خانه‌هایی روی زمین رهگشا شد. پیدایش ساختِ خانه‌های روی زمین در سراسر «خاورزمین» با دیوارهایِ چینه‌ساز و سپس خشت خام و بام‌هایی با الوارِ چوبی و پوشال و پوشش کاه‌گل در باجاباج هم انجام شد و مردم خانه‌های خود را روی زمینی ساختند که در زیر پوسته‌یِ بیرونی‌اش ده‌ها تونل دراز وجود داشت. در زلزله‌یِ بیست و یکم مرداد 1391 این غارخانه‌ها از هم پاشید و بسیاری از خانه‌های روستائیان دچار شکستگی و جابجایی باورنکردنی شد.

*‌‌‌ *‌‌‌ *

روستای زیبایِ «باجاباج» در زلزله در هم ریخت. درهم‌ریختگی خانه‌ها بسیار شگفت‌آور است. اگر زلزله شبا‌نگاه روی می‌داد، بی‌گمان کسی در «باجاباج» زنده نمی‌ماند تا شاهدی بر ادامه‌یِ زندگی در این روستای چشم‌نواز باشد. ویرانی باجاباج سخت دلگیر است. خانه‌ها از بلندیِ تپه به پایین پرتاب شده‌اند.  خانه به خانه کوبیده شده و آوار بر آوار فرو غلتیده است. پشته‌های قوطی شکل و زرد شده‌یِ یونجه از پشت بام‌ها فرو ریخته و به زیر خاک رفته است. در جاهایی بسته‌های گران‌بهای یونجه دیده می شود و گویی ارابه‌ای چپ شده و بارِ یونجه‌اش در درازای راه کشیده شده است. در کنار روستا »گالاخ‌ها« اغلب سالم مانده‌اند.  گالاخ انباریِ  مخروط شکل (مانند لانه‌یِ موریانه)  به بلندیِ پنج تا  هفت متر که زنان با چیدنِ تپاله‌های دست‌سازِ بیضی شکل  آن را در تابستان درست می‌کنند. تمامِ سطحِ بیرونیِ گالاخ را مانند کاهگل با پهنِ خیس می‌پوشانند. در پایین و چسبیده به زمین دریچه‌یِ کوچکی برای وارد شدن و خارج شدن دارد.  اندرونِ آن را از تپاله‌هایِ جمع‌آوری شده از صحرا، پهن، پشکل و همچنین تپاله‌هایِ دست‌ساز بیضی شکل و کلوخ‌پهن‌هایِ بریده  از کف طویله یا آغل می‌انبارند و در زمستان به عنوانِ سوخت استفاده می‌کنند. اندکی که خالی می‌شود پناهگاه مناسبی برای سگ‌ها در سرمایِ زمستان است. از نظر آوایی و معنا به واژه‌یِ غربیِ collect شباهت دارد. «حمزه‌ الطافی» از میان خرابه سر بلند می‌کند و خانه‌یِ خود را در حاشیه‌یِ یک ویرانیِ بزرگ نشان می‌دهد و منتظر شگفتی شنونده‌ می‌ماند. در دوازدهمین روز پس از زلزله حمزه همچنان خاک را می‌کاود. بدنبال اندک پولی است که از فروش قالی بدست آورده بود و اکنون پول «پیچیده در پارچه‌ای» زیر خاک گم شده است. سمت چپ خانه‌یِ «حمزه الطافی» فرو ریختگی درازی دیده می‌شود. آنجا یکی از آن «غارخانه‌ها» بوده که حمزه از آن به عنوان آغل گوسفندان استفاده می‌کرده است. شکستگی زمین اتاق دوطبقه‌ی حمزه را به دل زمین فرو برده است. پَرتابشِ آوار خانه گالاخ خانواده‌یِ حمزه را هم در هم شکسته است.

پایین‌تر از خانه‌یِ حمزه و آن سمت گذرگاه میانی روستای باجاباج خانه‌یِ نوسازی به پهلو خمیده و به تیرآهنی زنگ زده تکیه داده است. خانه‌یِ «یوسف جهانگیری» و «رقیه قویدل» است. فقر و ناداری همچون بارانی از شمایل خانه فرو می‌بارد. مصالح، روش ساختن دیوار و وسایلِ پخش‌شده‌یِ پیرامون خانه آشکارگی فقر است. یوسف و رقیه، سخت‌کوش و پایدار در کار، خودشان دیوار حیاط را با سنگ و ملاطِ آهک و بتن یک متر بالا آورده‌اند و نیمه‌تمام رها کرده‌اند. نزدیک‌تر به خانه‌یِ آن دو، اتاقی نیمه فروریخته با دری باز دیده می‌شود. زنی سرگرم پختن نان بوده که زلزله زمین را لرزانده و زن گریخته و دیگر بر نگشته است. تنور سرد شده و در گوشه‌یِ جنوب تنور یازده نان روی هم چیده شده‌اند. خاکِ پوده‌یِ سقف نا‌نها را پوشانده و تنها لبه‌یِ برشته‌یِ نان‌ها دیده می‌شود. رنگِ نان‌ها به پریدگی مردی است که چند خانه آن سوتر در میان خاک و الوار چوبی خرابی را می‌کاود. مرد «عبدالله دربان» نام دارد.

«عبدالله دربان» میز تلویزیون کوچکی را روی تلی از خاک گذاشته، چند جلد کتاب دینی از زیر خاک در آورده و روی میز تلویزیون چیده است. ماسکی دهن و بینی مرد را پوشانده و رنگ لباسهایش دیده نمی‌شود، پوشیده از خاک است. عبدالله دربان «مداح» روستاست. با وسواسی حیرت‌انگیز در این ویرانی بزرگ چند بشقاب چینی سالم و شکستگی بشقاب‌های زیادی را گوشه‌ای از تل خاک گذاشته است. آنها جهیزیه دخترش بوده‌اند که چنان در هم شکسته‌اند. خانه، طویله‌ها، انبار و تمام وسایل زندگی از بین رفته، اما از شکستن جهیزیه‌یِ دخترش سخت اندوهگین است. ظرف‌ها را دختر خودش از ورزقان و تبریز انتخاب کرده بود.

در سویی یک بیل مکانیکی در میان ویرانه‌ها می‌غرد و خاک را جابجا می‌کند. ماشین را یک شرکت مهندسی از ارومیه آورده تا کمکی به روستاییان بی‌خانمان باشد. تیغه‌یِ بیل مکانیکی فرشی را تکه‌تکه کرده و در میان خاک‌ها رها کرده است. تکه‌های کوچک فرشی رنگ خاک بخود گرفته‌اند. چشمان مردی به لبه‌یِ بیل بزرگ دوخته شده تا شاید پس‌انداز یک عمر کار خود و خانواده‌اش را در میان خاک داخل بیل پیدا کند. در روستای باجاباج یادمان‌های تاریخِ درازدامن زندگی بشر روی خاک در آنی به خاک تبدیل شده است. ناله‌های زنی نشسته بر خاک دمادم با باد کوهستانی و در میان غرش ماشین و صدای گاهگاهی آدمیان شنیده می‌شود. 

اشکی برای مردم بی‌پناه و زلزله‌ زده‌یِ آذربایجان

   زمین‌لرزه «ورزقان، اهر و هریس» در روز شنبه 21 مرداد 1391 چهل هزار انسان روستانشین را بی‌خانمان و دام‌هایشان را بی‌حصارکرد. این مردم روستانشین زندگی ساده‌یِ خویش را با اندک درآمدی از کشت و کار و دامداری به پیش می‌بردند. آنها در تقسیم دارایی هنگفت سرزمین ایران در گوشه‌ای دور افتاده و بدور از هیاهوی گیج‌کننده‌یِ مدرنیته مانده بودند. روستانشینان «ورزقان، اهر، هریس» و هزاران جای دیگر ایران به دلیل مکانی نتوانسته بودند در رقابتِ بی‌پایانِ شهرنشینان برای گردآوری پول شرکت کنند. آنها به زمین‌های کوچک، کشت و کار خویش و چند دام دل بسته بودند و در خانه‌هایی با دیوارهایِ چینه‌ساز، خشت‌ساز و سنگ‌چین با سقفی از الوار چوبی و پوشال و با پوششی از کاه‌گل زندگی می‌کردند. در خانه‌های کوچک خود باورهای ساده و امیدهای کوچکی را پرورش می‌دادند.

بسیاری از جوان‌سالها به شهرها کوچ می‌کردند و روستا آهسته‌آهسته کوچکتر می‌شد، اما همچنان نفس می‌کشید. دختران با جامه‌یِ سپیدِ عروسی به خانه‌یِ جوان‌مردان دیگر می‌رفتند تا زندگی روستانشینی پایدار بماند. محصول فراوان، تولد فرزند و بازگشت سفرکرده‌ای سبب شادی همگانی می‌شد. شادی‌های کوچک در میان مردم تقسیم می‌شد. حسرت‌های فراوان نسبت به کوچ‌های انجام نیافته و خریدهای نکرده در گفتار مردم تکرار می‌شد. ناتوانی از دگرگونیِ زندگی و یا ناتوانی از کوچ، آنها را به «باور به تقدیر» ناگزیر می‌کرد. زندگی در روستا جاری می‌شد و همچنان جاری می‌شود و مکان و زمان هم در کشاکش دیالکتیک خویش زندگی روستانشینان را دگرگون می‌کند:

در گذرگاه زمان، باد و باران پوششِ کاه‌گلِ خانه‌ها را جابجا  می‌کند، و روستانشینان پوششی از کاه‌گل بر خانه‌هایشان می‌افزایند. بدین سان، پس از سالها پشت‌بام خانه‌ها بسیار سنگین می‌شود و الوارهای چوبیِ سقف‌ها آرام‌آرام می پوسد و ناتوان می‌گردد. مرد روستایی سال به سال چشمی به آسمان و چشمی به خاک دارد تا محصول گندم، عدس، یونجه و میوه‌ی باغ‌ها بیشتر از مصرفِ سالیانه‌اش شود و او با فروش اضافه‌محصول بتواند سقف را نو کند، بام را کاه‌گلی تازه به‌پوشاند، پنجره‌ای به اتاقش نصب کند و شاید دروازه‌یِ حیاطش را عوض کند. خشک‌سالی‌های پیاپی رویاهای ساده‌یِ مرد و زن روستا را در خاکِ داغِ دشت و کوه دفن می‌کند و روستانشین به باور معجزه دلبسته می‌شود. معجزه در شکل ویرانگرش بر روستانشین پدیدار می‌شود.

مردان و زنان روستاهای ورزقان، هریس و اهر در حال چیدن بوته‌های کوتاه گندم و یا عدس با داس هستند که زمین به لرزه در می‌آید. هنگامی که زمین از لرزش باز می‌ایستد و پای کشاورز بر زمین سخت استوار میگردد، نگاهی به روستایش می‌افکند: روستا خاک شده و تنِ سنگینش با باد به آسمانِ ناشناخته‌ای کشیده می‌شود.

*   *   *

    روستای «شال‌لی» در سر راه خوجا (خواجه) به ورزقان است. روستای «شال‌لی» پیش از شنبه بیست‌و یکم مرداد بیست خانوار داشت، اما در روز دوشنبه بیست و سوم مرداد هیچ خانواری ندارد. هر سو، پشته‌پشته کلوخ، خشت‌خشت دیوار فرو ریخته دیده می‌شود و از میان این ویرانی بزرگ نوکِ الوارهای چوبیِ تیره‌رنگ بدر آمده و بسوی آسمان نشانه رفته است. زنی هفتاد ساله شاید بنام «زهرا سلطان حسن زاده» در میان ویرانی ایستاده و با رسیده‌گان صحبت می‌کند.

هارا دئییم،

           کیمه دئییم دردیمی؟!

بورویوبدو کده­ر منی،

                           غم منی..

عزیزلریم،

           جان-جیه­ریم یوخ اولوب

چولقاییبدی مصیبت،

                       ماتم منی...

هارا دئییم،

             کیمه دئییم دردیمی؟!

اوروجومو گؤزیاشیملا آچدیم من!

اوباشدانا

         ائوده

               دوران اولمادی..

دامیمیز تک تیتره­دیم من،

                            اوچدوم من!..

هارا دئییم،

            کیمه دئییم دردیمی؟!

بیر آندا

         یوخ اولدوم واردان..

                                 های.. هارای...

غریبه دونیایا

             غریب کسیلدیم

اوزولدوم یولداشدان،

                        یاردان..

                                  های.. هارای...

هارا دئییم،

                 کیمه دئییم دردیمی؟!

کئشگه من ده

               بیر خارجی اولسایدیم!..

بوغولمازدی

              آه و ناله­م

                          سکوتدا،

درد الیندن

             دونیایا های سالسایدیم...

هارا دئییم،

             کیمه دئییم دردیمی؟!

کئشگه جان وئرسه­یدیم عرب اؤلکه­ده!..

یوخ...

       اؤزومده گؤردویوم بو بخت ایله

سوریه­ده غریبلردیم بلکه ده...

اکبر حمیدی علیار

۱- چند زلزله‌ی بزرگِ کشورم را از نزدیک دیده‌ام. به جز این زلزله‌ی آخری، معمولا در ساعاتِ طلایی امداد و نجات، به محلِ زلزله رفته‌ام. به جرات باید بگویم در ادوارِ مختلفِ سیاسی، هیچ‌گاه هم‌دلیِ حقیقی و کارِ واقعی را از گروه‌های تندروِ سیاسی در هیچ زلزله و سانحه‌ای ندیده‌ام. متحصنانِ پیمانی، عدالت‌طلبانِ ادواری و آزادی‌خواهانِ فصلی، هیچ‌کدام در امدادِ هیچ سانحه و زلزله‌ای نقشِ جدی نداشته‌اند؛ پس زلزله، یک مساله‌ی سیاسی نیست.

می‌توان به صورتِ جدی ابداعِ احتمال کرد که محتوای رفتارهای سیاسی در وقوعِ زلزله و به خشم آوردنِ طبیعت نقش داشته باشد، اما پس از وقوعِ زلزله سیاست‌کاران کم‌ترین نقش را دارند، ولو در حدِ پیامِ تسلیت! زلزله، یک پدیده‌ی سیاسی نیست.

۲- به همان قاعده که از دخالتِ نیروهای نظامی در مسائلِ اقتصادی یا سیاسی یا فرهنگی مکدر می‌شوم، به همان قاعده نیز معتقدم که مدیریتِ یک زلزله، بایستی در اختیار نیروی نظامی باشد. زلزله، پدیده‌ای سیاسی نیست، اما قطعا خودش و تبعات‌ش جزوِ مسائلِ بحرانی است. نیروی نظامی قابلیت توسعه‌ی برخالی(فرکتالی) دارد و می‌تواند به سرعت خودش را در مقیاس‌های متفاوت بازتولید کند. بدوِ ورود به یک منطقه‌ی زلزله‌زده، بسته به فاصله با یک ستادِ امدادیِ مثلا هلالِ احمر، نحوه‌ی کمک‌رسانی متفاوت است. به زبانِ دقیق‌تر، کمک‌رسانی با عکسِ مجذورِ فاصله از ستاد، نسبت مستقیم دارد. یعنی اگر فاصله‌ی شما از ستادِ امدادی دوبرابر شود، امکاناتِ تخصیصی به شما، یک چهارم خواهد شد! نیروی نظامی می‌تواند با بازتولیدِ خود، و با استفاده از رده‌های انسانی، به سرعت تعداد این ستادها را با وظایفِ مشخص، به صورتِ تصاعدی افزایش دهد. (۳۰ ساعت پس از زلزله‌ی بم در حالی که اطرافِ ستادِ مرکزی هلال احمر، هر خانوار چند چادر داشت، هنوز گروه‌های امدادی به قسمت‌هایی از منطقه‌ی بروات سرکشی نکرده بودند.)

قویون آغلی ییم

قویون بیر بالا باش هوروکلی قیزاولوم
جوان اولن گوزل آناما آغلی ییم

قویون بیر بالا دوزلی اوغلان اولوم
غیرتلی همت لی آتاما آغلی ییم

قویون بیر وفالی قارداش اولوم
توپراخدا یاتان گوزل باجیما آغلی ییم

قویون بیر سینیخ قانات باجی اولوم
ایستکلی غیرتلی قارداشا آغلی ییم

قویون بیر داغلارقازان فرهاد اولوم
شیرین دیل لی اوجا بویلی یارا آغلی ییم

قویون بیر قاشی سورمه لی گلین اولوم
توپراخدا حجله باغلیان فرهادا آغلی ییم

قویون بیر ئورگی یانمیش آنا اولوم
سوت دن دویمامیش اولن بالاما آغلی ییم

قویون بیر بیگ آرزی سیندا آتا اولوم
قیرخی چیخمامیش اوغلوما آغلی ییم

قویون آغلی ییم

قویون بیر تاریخ لر یازان ایرانلی اولوم
آذربایجا نا گلن درده آغلی ییم

قویون بیر درد تانیان اینسان اولوم
اهرده هریس ده ورزقاندا اینسانا آغلی ییم

قویون آغلی ییم

علی اصغر احتشامی راد

زلزله آذربایجان همچنان قربانی می گیرد/جسد مهدی 12 ساله تحویل پزشکی قانونی شد
یعقوب کامرانی :دقایقی پیش جسد کودک 12 ساله به نام مهدی رنجبرزاده در روستای قراجه از توابع خواجه بیرون کشیده و به پزشکی قانونی تحویل داده شد.
 

در حالی بعد از گذشت 14 روز از وقوع زلزله شهرستان های اهر، هریس و ورزقان این جسد بیرون کشیده می شود که مرگ وی بر اثر ریزش آوار بر روی وی در جریان آماده سازی زمین های این روستا اعلام شده است.

این گزارش حاکی است، اهالی روستای قراجه که برای آماده سازی زمین ها خود دست به کار شده بودند تا اراضی را برای عملیات بازسازی بنیاد مسکن آماده کنند، ریزش دیوار بر روی این کودک 12 ساله جان وی را گرفت.

این اتفاق در حالی روی می دهد که محمود احمدی نژاد  در حال بازدید از مناطق زلزله زده  این منطقه است

ییخدون اِئولر؛ییخیلایدی اِئوون اِی کاش فلَک

چوخ آنا قالدی اؤغولسوز ؛ ائلَدون قاره لچَک

تپراق آلتیندا کیچیک کؤرپه لری بؤغمالادون

اَلَه دون اوستونه تُپراقلاری سن ؛ اؤلدون اَلَک

هریسین  ؛  وَرزقانین    یا    اَهَرین     ملتینه

سَن بیلورسَن نَه اِئدوبسَن؛ نَه دیوم مَن؛ نَه دئمَک؟

اُروجیدی اولارین چوخلاری؛ قلب آینا کیمین

تؤز قونانمازدی او گوزگی اورَگَه ؛ تا سالا لَک

کؤز قویوب چوخلی اورکلر باشینا؛چکدون اودا

اؤد دوتا کاش اورگون؛یاندیریسان سن که اورَک

برخورد یک دستگاه آمبولانس 123 بهزیستی با پژو در محور خواجه به سمت اهر، 7 کشته و 6 زخمی بر جای گذاشت.

خوش شانس بودیم!

اگر زمین لرزه به جای 5 بعدازظهر ساعتی دیر تر و یا احیاناً از نیمه شب به بعد به وقوع می پیوست مشخص نبود روستاهایی که از 10 درصد تا100 تخریب شده اند چه تعداد کشته می دادند.خوشبختانه فصل تابستان است و  اکثر اهالی روستاهای در معرض زمین لرزه،در خانه هایشان حضور نداشته اند و ویرانی های مهلک در روستاها نتواسته خسارت جانی گسترده ای به بار آورد .در خود شهر خواجه نیز، بدلیل فاصله و عمق کانون زلزله خرابی عمده ای مشاهده نمی شود و بیشتر خانه ها دچار ترک ها و خرابی های  شده اند .اما شوربختانه اغلب کشته شده ها که در خانه های غیر مقاوم روستاهای منطقه مانده بودند و فرصت پناه گرفتن و نجات جان خویش را نیافته اند زنان و کودکان بوده اند.شب از اولین ساعت زلزله به دلیل نزدیک بودن به کانون زلزله در روستاهای منطقه حضور داشتم و از 12کشته شده ای که جسدشان را در روستای کویج بود عکس وفیلمرداری وخبر تهیه کردم وتازه کند سرند وشالی و... از نزدیک رویت کردم کشته هابیشترزن و کودک بودند. همرا وزیر کشور ووزیر بهداشت از روستاهای باجا باج وچوبانلار خواجه که بیشترین کشته زلزله قره داغ مربوط می شود به این روستابا 46 نفر عکاس وگزارش تهیه کردم.

کمبود چادر درخواجه و روستاهای تابعه

بیایید، این جا نیازمند همه­ی ماست

تبریز، ساعت دوازده ظهر

راه افتادیم. اکیپ خبری ماهنامه آماده شده بود برای رفتن به مناطق زلزله­زده. کمک­های جمع­آوری شده بعداز ظهر راه می­افتاد. ما پیشترک حرکت کردیم تا وقت کافی برای عکاسی و تهیه گزارش داشته باشیم و همچنین پیگیر اوضاع باشیم و ببینیم کجا نیاز بیش­تری دارد و کجا ندارد. توی «تبریز» آب معدنی و کنسرو نایاب شده. مردم شروع کرده­اند به جمع­آوری وسایل.

این جا چندان اعتمادی به نهادهای امدادرسان نیست. آن­هایی که رفته­اند خبر آورده­اند که امدادرسانی وضعیت خوبی ندارد. پس مردم خودشان دست به کار شده­اند. هر چی دستشان آمده برداشته و عازم شده­اند برای کمک. از دیروز به هر کسی گفتیم کمک جمع­آوری می­کنیم برای زلزله­زدگان اول پرسیده: «خودتان می­برید یا می­دهید دست دولت؟» و ما اطمینان داده­ایم که خودمان خواهیم برد تا راضی شده برای کمک کردن. آن هم چه دست و دلبازانه و راحت.

آن­هایی که دیروز رفته­اند آمار وسایل مورد نیاز زلزله­زده­ها را آورده­اند و این آمار همین طور دهان به دهان گشته و امروز شده وسایلی که دیروز نبود و جمع شده پشت وانت­ها و کامیونت­ها و ماشین­ها تا راهی «اهر»، «هریس» و «ورزقان» شود. امروز هم آمار کمبودها برای فردا جمع خواهد شد. «تبریز» تب و تاب عجیبی را پشت سر می­گذارد و عجیب نیست چنین تب و تابی برای شهری که «مادر شهرهای آذربایجان» است و داغ عزیزانش را بر دل دارد.

یک ساعت بعد جاده­ی «تبریز-اهر»، «تبریز-ورزقان»

جاده­ی «اهر-تبریز» و «ورزقان-تبریز» جاده­ی باریکی­ست. سال­هاست این گونه است و طبق آمار این جاده خطرناک­ترین جاده­ی استان است و هر روز تلفات بسیاری می­گیرد. ولی امروز این جاده معنای دیگری غیر از مرگ دارد. جاده پر است از ماشین؛ وانت و کامیون و سواری­هایی که پر شده­اند از کمک­های مردمی. از همه جای آذربایجان. پلاک­ها را نگاه می­کنم، همه هستند. یعنی همه­ی «آذربایجان» خودش راه افتاده برای کمک.

به علوم اجتماعی خواجه خوش آمدید
كتابخانه عمومي خواجه
همیشه در نقطه آغاز باشید
حمل ماینر از چین به ایران
حمل از چین
بوق دوچرخه
الوقلیون
یکانسر
آی کیو مگ

آرشيو پيوندهاي روزانه